Sołectwo to najmniejsza jednostka podziału terytorialnego w Polsce obejmująca wieś lub sąsiadujące ze sobą wsie. Może zostać powołane z inicjatywy rady gminy lub jej mieszkańców. Głównym jego zadaniem jest wspieranie gminy w jej działalności. Szczegółowe zasady funkcjonowania sołectwa zawiera jego statut. W statucie sołectwa rada gminy określa m.in. nazwę sołectwa, jego zadania oraz zasięg terytorialny, tryb i zasady zwoływania zebrań wiejskich, przeprowadzania wyborów sołtysa i rady sołeckiej oraz, czas trwania ich kadencji etc..
Statuty naszych sołectw zasadniczo stanowią jeden dokument różniący się jedynie nazwą sołectw. Obecnie mocno dyskutowaną kwestią jest m.in. to, czy tylko zebranie wiejskie wybiera sołtysa? W polskim prawie jest napisane, że winny to być nie tylko wybory spośród wielu kandydatów, wybory tajne, ale też wybory dla wszystkich uprawnionych, a nie tylko obecnych na zebraniu wiejskim. Ograniczanie mieszkańcom oddania głosu tylko do zebrania wiejskiego jest w tej chwili kwestionowane przez wielu wojewodów. Przykładem zawirowań w tej materii może być działania nadzorcze wojewody lubelskiego, który zaczął już uchylać niektóre zapisy statutów, czy wręcz całe statuty.
Pewne sygnały w tej materii były przekazywanie władzom samorządowym już w poprzedniej kadencji władz. Jak wiele spraw, tak i ta umarła śmiercią naturalną. Zapomniano o statutach sołectw. Celowo czy przez przypadek? Niedługo wybory sołeckie więc czas ku temu by coś realnie robić w tym zakresie, nie tylko „ładnie mówić”.
