Bez względu na sytuację finansową rodzina może się zrzec prawa do pochowania bliskich. Zadanie to przejmują wówczas ośrodki pomocy społecznej właściwy dla miejscowości, w której zameldowana była osoba zmarła. Jest to więc obowiązek gminy. Taki obowiązek powstaje także, jeżeli zmarły był osobą bezrobotną, nie był ubezpieczony lub jest osobą nieznaną, koszty pogrzebu ponosi opieka społeczna. Zgodnie z art. 44 Ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej „sprawienie pogrzebu odbywa się w sposób ustalony przez gminę, zgodnie z wyznaniem zmarłego”. Należy mieć na uwadze fakt, iż nie zostanie wypłacona suma jako zwrot kosztów procesu, tylko ośrodek pomocy społecznej pokryje koszty (zorganizuje niejako pogrzeb).
Najbliższa rodzina zmarłego może zwrócić się z prośbą o tzw. zasiłek pogrzebowy z pomocy społecznej. Wysokość takiego zasiłku określana jest indywidualnie przez Ośrodki Pomocy Społecznej.
Przyznanie zasiłku pogrzebowego z pomocy społecznej nie jest jednoznaczne z otrzymaniem pieniędzy „do ręki”. Zasiłek przyznawany jest w celu pokrycia części lub całości wydatków, jakie rodzina musiałaby przeznaczyć na uroczystość pogrzebową. Zwykle, koszty zorganizowania ceremonii pogrzebowej obejmują:
-
przewóz zwłok,
-
przechowanie zwłok w chłodni,
-
przygotowanie zmarłego do uroczystości pochówku ( w tym ubranie),
-
zakup trumny, krzyża i tabliczki,
-
wybudowanie grobu ziemnego,
-
odprawienie nabożeństwa żałobnego,
-
pochowanie zmarłego.Aby uzyskać zasiłek pogrzebowy z pomocy społecznej należy zgłosić się do ośrodka pomocy społecznej, właściwego dla danej miejscowości z: dowodem tożsamości osoby zmarłej, skróconym aktem zgonu, oryginałem zaświadczenia o braku uprawnień zmarłego oraz członków jego rodziny do zasiłku pogrzebowego. Ośrodek Pomocy Społecznej może również poprosić o przedłożenie dokumentów, które potwierdzą trudną sytuację materialną rodziny zmarłego.
-
Czasami zdarza się, że ośrodek pomocy społecznej opłaca także miejsce na cmentarzu, na którym zmarły zostanie pochowany.
